Nhiều tồn tại
TNGT liên quan đến người dân tộc thiểu số (DTTS) 9 tháng đầu năm 2021 trên địa bàn tỉnh Gia Lai dù đã được kéo giảm cả 3 tiêu chí nhưng vẫn còn chiếm tỷ lệ cao. Trong số đó, tỉ lệ người DTTS chưa có giấy phép lái xe là một trong những nguyên nhân chính tồn tại từ lâu tại tỉnh này.
Hiện trường vụ TNGT ở làng Nuk, xã Ia Kriêng (Đức Cơ, Gia La) khiến 3 người chết năm 2020.
Ban ATGT tỉnh Gia Lai cho biết, trong 9 tháng đầu năm 2021, trên địa bàn tỉnh này xảy ra 231 vụ TNGT, làm chết 166 người, bị thương 179 người. Trong đó, TNGT liên quan đến người DTTS xảy ra 105 vụ (chiếm 45,45% tổng số vụ), làm chết 75 người (chiếm 45,18%), bị thương 64 người (chiếm 39,26%). So với cùng kỳ năm 2020, giảm 2 vụ, giảm 3 người chết và giảm 21 người bị thương.
Ông Phan Hữu Hiếu, Chánh văn phòng Ban ATGT tỉnh Gia Lai cho biết, số liệu thống kê năm 2018 tỉ lệ người DTTT là nạn nhân của các vụ TNGT chiếm trên 41%; năm 2019 chiếm trên 44% và năm 2020 cũng chiếm trên 45% tổng số vụ TNGT toàn tỉnh.
Ông Hiếu cho biết, các vụ TNGT liên quan đến đồng bào DTTS trong những năm gần đây thì số người trẻ ở mức cao. Lứa tuổi từ 18 đến 30 và các lỗi vi phạm vẫn là: đi sai làn đường, phần đường, lấn đường; không chú ý quan sát khi tham gia giao thông; vi phạm tốc độ; tránh, vượt sai quy định; chở quá số người quy định; phương tiện không bảo đảm an toàn kỹ thuật… Đặc biệt, những vụ TNGT của người DTTS có dấu hiệu tăng liên quan đến vịệc sử dụng rượi bia, và nhóm tuổi vị thành niên và chưa có GPLX.
Theo Ban ATGT tỉnh, thời gian qua, các lực lượng chức năng của tỉnh tăng cường công tác phòng-chống dịch nên ở một số địa phương, nhất là cấp xã chưa sâu sát, quyết liệt triển khai các nhiệm vụ, giải pháp bảo đảm trật tự ATGT. Chính vì vậy, tại một số địa phương xảy ra tình trạng thanh-thiếu niên chưa đủ tuổi, chưa có giấy phép lái xe, uống rượu bia, điều khiển phương tiện phóng nhanh, vượt ẩu, không chú ý quan sát gây ra TNGT.
Chánh Văn phòng Ban ATGT tỉnh Gia Lai cho biết thêm, một vấn đề tồn tại trong những năm qua là công tác tuyên truyền ở một số địa phương chưa thường xuyên, nhất là tuyên truyền trong thanh-thiếu niên. "Một bộ phận phụ huynh người DTTS nhận thức sai trong việc thương con cái. Con cái đòi hỏi là mua xe phân khối lớn, giao xe mô tô cho con em khi chưa đủ tuổi điều khiển tham gia giao thông. Phụ huynh chiều chuộng con cái sẵn sàng bán đất, bán rẫy để mua xe phân khối lớn theo ý của con. Ý thức chấp hành pháp luật về trật tự ATGT của một bộ phận người dân chưa cao, kỹ năng điều khiển phương tiện còn hạn chế. Đây cũng chính là nguyên nhân chính dẫn đến tỉ lệ TNGT trong đồng bào DTTS tăng cao trong thời gian qua", ông Hiếu phân tích.
Đào tạo GPLX hạng A4 cho người dân đồng bào dân tộc thiểu số ở Gia Lai.
Giải pháp nào kiềm chế TNGT?
Ông Phan Hữu Hiếu-Chánh Văn phòng Ban ATGT tỉnh Gia Lai cho biết, trong các buổi làm việc của tỉnh Gia Lai với địa phương đều nhắc đến giải pháp quan trọng để kéo giảm TNGT trong vùng DTTS là phải biết dựa vào già làng, người có uy tín tại địa phương để giúp công tác tuyên truyền đạt được hiệu quả, nhất là trong giới trẻ. "Bởi vì, già làng, người có uy tín trong đồng bào DTTS có vị trí, vai trò khá quan trọng, là cầu nối giữa cấp ủy Đảng, chính quyền với người dân. Cùng với đó, chính quyền địa phương cần tuyên truyền, vận động các bậc phụ huynh ký cam kết không giao xe cho con em khi chưa đủ tuổi hoặc chưa có giấy phép lái xe để tham gia giao thông. Tăng cường vận động cá biệt, gọi hỏi, răn đe đối với những thanh-thiếu niên càn quấy trên địa bàn. Kéo giảm TNGT liên quan đến mô tô, xe gắn máy, thanh thiếu niên, vùng nông thôn, vùng đồng bào DTTS là một trong những giải pháp trọng tâm trong thời gian tới", ông Hiếu nhấn mạnh.
Còn ông Hồ Hải Tần, Phó Giám đốc Sở kiêm Trưởng ban Tôn giáo tỉnh Gia Lai cho biết thời gian gần đây các lực lượng công an tại các địa phương đã chủ động phối hợp với người có uy tín tại các cơ sở sinh hoạt tôn giáo để tuyên truyền luật ATGT. Tại huyện Chư Păh, công an huyện đã làm việc với các chi hội Thánh Tin Lành, Công Giáo để tuyên truyền pháp luật ATGT sau các buổi sinh hoạt tín ngưỡng tại nhà thờ. Những người có uy tín trong cơ sở tôn giáo cũng tham gia vào hoạt động tuyên truyền pháp luật để các tín đồ tôn giáo tránh những rủi ro do TNGT gây ra. Các hội thánh Tin Lành còn yêu cầu người theo đạo không uống rượu bia, thuốc lá. Điều này cũng góp phần giúp người dân ý thức hơn để bảo vệ chính bản thân mình trong đó có góp phần giảm thiểu TNGT.
Còn ông Tăng Xuân Kiên - Trưởng phòng Quản lý phương tiện người lái, Sở GTVT tỉnh Gia Lai cho biết, thời gian gần đây, Sở đã yêu cầu các đơn vị trung tâm sát hạch GPLX cần phải đổi mới việc đào tạo GPLX như dạy bằng tiếng Jrai, Bana; đào tạo và cấp GPLX cho người DTTS không biết chữ, đào tạo GPLX A4. "Việc đào tạo GPLX, kỹ năng lái xe an toàn không những giúp người dân giảm thiểu rủi ro do TNGT mà còn giúp người dân giảm trách nhiệm trước pháp luật, hoặc được pháp luật bảo vệ nếu không may TNGT xảy ra", ông Kiên nói.
Cũng theo Chánh văn phòng Ban ATGT tỉnh Gia Lai, sắp tới, Ban ATGT tỉnh tiếp tục phối hợp với các ban ngành đoàn thể, Mặt trận, Đoàn Thanh niên và các ngành công an tích cực vào cuộc tuyên truyền pháp luật về ATGT để nâng cao ý thức, trách nhiệm của thanh-thiếu niên khi tham gia giao thông. Bên cạnh đó, các trung tâm đào tạo sát hạch lái xe có kế hoạch thường xuyên về mở các lớp đào tạo, cấp giấy phép lái xe cho người dân ở các vùng DTTS, vận động các cơ sở đào tạo giảm tiền học phí, cho đối tượng này.
Lực lượng CSGT, công an xã, tổ tự quản cấp xã cần tăng cường tuần tra, kiểm soát địa bàn; xử phạt “nguội” các trường hợp vi phạm Luật Giao thông đường bộ. Các địa phương cần nhân rộng và phát huy hiệu quả các mô hình, câu lạc bộ, lực lượng tự quản tại cơ sở về ATGT.