Xứ đạo bình yên
Từ trung tâm TP. Phan Rang - Tháp Chàm dọc theo QL1 về hướng Bắc khoảng 10km là xứ đạo Hòn Thiên ở xã Tân Hải, huyện Ninh Hải (tỉnh Ninh Thuận).
Hòn Thiên là một trong những địa phương đạt chuẩn nông thôn mới và là thôn văn hóa kể từ năm 2015.
Ở Hòn Thiên có những tuyến đường giao thông nông thôn khang trang, sạch đẹp, được bê tông hóa láng mượt từ đầu cổng làng vào đến nhà dân.
Rảo bước trên tuyến đường chính dẫn vào thôn, ông Nguyễn Cao Kỳ, Trưởng thôn Hòn Thiên cho biết: Năm 2012, từ lời kêu gọi của chính quyền địa phương, hội đồng giáo xứ Hòn Thiên đã vận động giáo dân góp tiền, góp sức để bê tông hóa các tuyến đường giao thông liên thôn.
“Thời điểm đó, giao thông là một trong những tiêu chí đầu tiên mà thôn Hòn Thiên đã đạt được trong quá trình xây dựng nông thôn mới. Đến nay, 100% tuyến đường nội thôn đều đã được bê tông hóa, diện mạo nông thôn cũng dần khởi sắc”, ông Kỳ tâm sự.
Từ một xứ đạo nghèo với chỉ 54 giáo dân ngày đầu lập xứ, đến nay diện mạo xứ đạo Hòn Thiên đã thay da đổi thịt với trên 360 hộ dân, gần 1.400 nhân khẩu và tất cả đều là giáo dân công giáo của xứ đạo Hòn Thiên.
Hệ thống giao thông nội thôn đã được bê tông hóa 100% từ cổng thôn vào đến tận nhà dân.
Theo ông Nguyễn Văn Râng, thành viên Hội đồng giáo xứ Hòn Thiên cho biết, cùng với việc tham gia xây dựng nông thôn mới, giáo xứ Hòn Thiên đã vận động giáo dân phát động “Phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc” trong các giáo họ với việc xây dựng và thực hiện mô hình “Xứ đạo bình yên”.
“Với mô hình xứ đạo bình yên, các giáo họ đã cùng đồng hành với chính quyền địa phương trong công tác tuyên truyền, vận động người dân tham gia các hoạt động giữ gìn ANTT, đặc biệt là đảm bảo ATGT, không để xảy ra tai nạn giao thông, tội phạm, tệ nạn xã hội nghiêm trọng trên địa bàn giáo xứ”, ông Râng chia sẻ.
Với phương châm sống “tốt đời, đẹp đạo”, giữ vững đức tin, giáo xứ luôn khuyến khích giáo dân tham gia tích cực các phong trào phát triển kinh tế, phong trào “Đền ơn đáp nghĩa” và hoạt động từ thiện, nhân đạo ở địa phương.
Hàng năm nhân các dịp lễ tết, Hội đồng giáo xứ duy trì tổ chức hoạt động tặng quà các gia đình giao dân có hoàn cảnh khó khăn, trẻ em nghèo vượt khó học giỏi. Từ đó, góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần và đời sống người dân ngày càng phát triển.
Toàn cảnh xứ đạo Hòn Thiên, nơi phong cảnh hữu tình với 360 hộ dân gần 1.400 nhân khẩu. Ảnh: Phương Trình
Theo ông Nguyễn Cao Kỳ, trưởng thôn Hòn Thiên thì đến nay 100% người dân thôn Hòn Thiên đều thực hiện tốt các quy định về nếp sống văn minh trong việc cưới hỏi, tang ma, lễ Tết; 100% trẻ em trong độ tuổi đi học đều được đến trường, tình hình an ninh trật tự nơi xóm đạo được giữ vững.
“Dân làng Hòn Thiên từ bao đời nay luôn nêu cao tinh thần đoàn kết, tương trợ và giúp đỡ lẫn nhau, nhờ đó đời sống vật chất, tinh thần người dân ngày càng phát triển, tỉ lệ hộ nghèo đã giảm dần qua từng năm, góp phần xây dựng địa phương nói riêng và huyện Ninh Hải nói chung đạt chuẩn nông thôn mới", ông Kỳ nói.
Những con đường bích họa 3D độc đáo
Đến với Hòn Thiên, ngoài tham quan ngắm cảnh du khách còn được ghi lại những khoảng khắc đáng nhớ cạnh những bức tranh bích họa 3D cỡ lớn trên những bức tường, mái ngói thâm trầm cũ kĩ của nhà dân trong thôn.
Những bức họa 3D đã biến Hòn Thiên trở thành điểm đến thu hút đông đảo du khách, đặc biệt là các bạn trẻ đến tham quan, check-in "sống ảo".
Ý tưởng biến Hòn Thiên thành địa điểm thu hút du khách bằng tranh bích họa 3D xuất phát từ chàng thanh niên trẻ Nguyễn Thái Lai.
Vốn là một hướng dẫn viên du lịch sinh ra và lớn lên tại Hòn Thiên nên Nguyễn Thái Lai cảm nhận được vẻ đẹp từ chính quê hương mình và nung nấu ý tưởng tạo điểm nhấn khác biệt để “đánh thức” quê hương trở thành điểm thu hút du khách, tạo thêm thu nhập cho người dân trong thôn từ hoạt động du lịch cộng đồng. Ở đó, những người nông dân, ngư dân là giáo dân công giáo vẫn có thể làm du lịch từ chính đồng lúa, mái chèo, chiếc thúng, món ăn…
Cuối năm 2020, Nguyễn Thái Lai đã đầu tư số tiền 200 triệu đồng để thuê họa sĩ vẽ 40 bức bích họa cỡ lớn trên những bức tường của nhà dân trong thôn. Trong đó, có 30 bức tranh mang vẽ đẹp thiên nhiên non nước, con người Hòn Thiên và Ninh Thuận; 10 bức tranh mang vẻ đẹp hiện đại phục vụ “check-in sống ảo” của giới trẻ.
Đầu năm 2021, làng bích họa Hòn Thiên mở cửa đón du khách với vé vào tham quan là 20.000 đồng/lượt người lớn và 10.000 đồng/lượt trẻ em. Du khách có thể tham quan, check-in bên những bức tranh 3D và cùng trải nghiệm cuộc sống cũng như cảm nhận sự gần gũi, mến khách của người dân.
40 bức họa mang vẻ đẹp thiên nhiên, đất nước và con người xứ Hòn Thiên nói riêng và Ninh Thuận nói chung.
Ngoài ra, du khách còn có dịp trải nghiệm nhiều hoạt động thú vị khác như leo núi ngắm bình minh và chụp ảnh nghệ thuật lúc hoàng hôn lặng lẽ sau bạt ngàn bông lúa. Có thể theo chân ngư phủ chèo thuyền khai thác cá tôm ở Đầm Nại. Đặc biệt là thưởng thức các món ngon hải sản: bánh căn, bún sứa, bánh xèo nhân hàu sữa; mua các sản phẩm hải sản tươi ngon được người dân đánh bắt trong ngày cùng những trải nghiệm văn hóa đặc sắc khác của ngư dân làng biển.
Nguyễn Thái Lai cho biết, để ý tưởng du lịch cộng đồng tại thôn Hòn Thiên trở thành hiện thực, trước mắt anh mong muốn chính quyền tạo điều kiện để anh kêu gọi đầu tư xây dựng mở một con đường nhỏ lên núi Hòn Thiên để thuận tiện phát triển du lịch trải nghiệm, ngắm cảnh non nước hữu tình lúc bình minh và khi hoàng hôn.
“Du khách tham quan có thể tận hưởng thoải mái các hoạt động du lịch trải nghiệm để thỏa sức đam mê, còn người dân cũng có thêm nguồn thu từ các hoạt động phục vụ du khách như: ẩm thực, hướng dẫn trải nghiệm...”. Nguyễn Thái Lai tâm sự.
Đây cũng là điểm đến ưa thích của bạn trẻ lứa tuổi học sinh.
Tiềm năng phát triển du lịch cộng đồng của Nguyễn Thái Lai đã nhận được sự đồng tình hưởng ứng của nhân dân Hòn Thiên và du khách thập phương. Tuy mới đi vào hoạt động nhưng Làng bích họa ở xứ đạo Hòn Thiên đã đón hàng ngàng du khách tham quan, du lịch. Trong đó, có nhiều tour khách của các hãng du lịch lớn trên cả nước.
“Hiện cũng đã có nhiều nhà đầu tư ngỏ ý muốn tham gia cùng mình hiện thực hóa giấc mơ đưa Hòn Thiên trở thành điểm đến trong hoạt động du lịch cộng đồng. Tuy nhiên, điều tôi mong muốn nhất lúc này là sự đồng thuận hơn nữa của người dân địa phương nhằm tạo một môi trường thân thiện, để người người ở Hòn Thiên, nhà nhà ở Hòn Thiên cùng có thể tham gia hoạt động du lịch, góp phần nâng cao thu nhập”, Nguyễn Thái Lai tâm sự.
Hòn Thiên thuộc xã Tân Hải, nằm ở phía Đông Bắc núi Cà Đú, phía bắc kề đầm Hương Cựu hay còn gọi là đầm Nại ngày nay. Từ năm 1925, những giáo dân đầu tiên đã đến sinh sống ở đây.
Thôn làng Hòn Thiên sống tập trung dưới chân núi Hòn Thiên, xung quanh là biển nước và cánh đồng nhỏ. Sách Đại Nam nhất thống chí gọi núi Hòn Thiên là núi Bình Thiên.
Theo người dân địa phương thì tên gọi Hòn Thiên được ví như “Hòn đá của trời”, đứng sừng sững, hiên ngang là biểu tượng và là vẻ đẹp riêng của làng quê Hòn Thiên.